Czysty wymysł – bomba wiedzowa o japońskiej popkulturze [recenzja]

„Czysty wymysł” Matta Alta to kapitalnie napisana książka będąca olbrzymią kopalnią wiedzy o japońskiej popkulturze, jej korzeniach, kierunkach i trendach. Oraz o tym jak bardzo wpłynęła na cały świat.

Jak to się stało, że kraj obrócony w gruzy w czasie II wojny światowej w zaledwie kilka dekad stał się eksporterem technologii, masowej kultury a nawet stylu życia? Autor z wielką uwagą przygląda się złożonym przemianom jakie zachodziły w japońskim społeczeństwie i ekstrahuje z nich wszystkie procesy stojące za transformacją tego kraju w popkulturowego giganta. Niczym wprawny detektyw idzie po nitce do kłębka: wpierw kreśli tło w postaci uwarunkowań geopolitycznych, a dopiero potem osadza na nim twórców i wynalazców kreujących zupełnie nowe trendy. Jasno wynika z tego, że wiele marek i zjawisk to nie tylko wypadkowe przemyślanych i celowych ruchów, ale też dzieła zbiegów okoliczności i zwykłych przypadków. To nie tylko mniejsze lub większe rewolucje, ale też naturalne ewolucje.

“Czysty wymysł” to szeroka i głęboka kopalnia ciekawostek oraz anegdot podanych z pasją i znawstwem. Korzystając z ogromu źródeł Alt dokopał się do niesamowitej ilości faktów, a dzięki bystremu oku wyłapał wiele zależności będących przyczyną niejednego sukcesu. Pomimo swojej skrytości i nieśmiałości Japończycy to niesamowicie kreatywni ludzie, którzy lubią otaczać się nie tylko przydatnymi gadżetami ułatwiającymi codzienne funkcjonowanie, ale lubią też gdy są one po prostu ładne i dostarczają dodatkowo wrażeń estetycznych. To dzięki ich upodobaniom rynek popkultury wygląda dziś tak a nie inaczej, a dominująca słodkość, czasem nawet infantylność przestały być już tylko sferą typowo dziecięcą.

Alt nie wystawia jednak tylko ślicznej laurki i zaznacza, że Dragon Ball, Czarodziejka z Księżyca, Super Mario, Hello Kitty czy Pokemony to tylko jedna strona medalu. Japońska popkultura ma też swoje mroczne odbicie w postaci hikikomori, czyli “wirusem” samotności i wyobcowania oraz, łagodnie mówiąc, kontrowersyjnym 4chanem na czele. Zdaje się zatem, że autor podszedł do tematu z każdej możliwej strony, podając nam w lekkiej, przystępnej i niezwykle wciągającej formie ogrom przydatnej wiedzy.